Norveç'te sürgünde yaşayan Özbekistan Demokratik Erk Partisi lideri şair Muhammed Salih'in Radyo Liberte'nin davetlisi olarak gittiği Çek Cumhuriyeti'nin başkenti Prag'da tutuklanması dünya kamuoyunun tepkisine neden oldu.

Özbekistan'ın despot Devlet Başkanı İslam Kerimov'un "Elime geçirirsem öldüreceğim" dediği Özbekistan'ın ilk resmi muhalefet partisi ERK'in başkanı Muhammed Salih'in Prag Havaalanı'nda tutuklanmasının ardından insan hakları örgütleri de harekete geçti. Almanya, Prag'daki büyükelçiliğinden konuyu araştırmasını istedi. Türkiye'de ise MHP'nin ve ANAP'ın Özbek asıllı Devlet Bakanı Ahat Andican'ın sessiz kalması dikkat çekti. Muhammed Salih'in Özbekistan'a iade edilmemesi için girişimlerde bulunan Uluslararası Af Örgütü ise dünya çapında bir 'Acil Eylem Kampanyası' başlattı.

Norveç'e iade edilsin

AF Örgütü açıklamasında, Özbekistan'da terörizmle mücadele adı altında ülkedeki muhalefetin baskı altına alındığı ve insan hakları ihlallerinin endişe verici boyutlara ulştığı belirtilerek, Erk Partisi'nin yanı sıra diğer partilerin de kapatıldığı kaydedildi.

Af Örgütü, Muhammed Salih'in Özbekistan'a iade edilmesi durumunda ciddi biçimde işkence riski altında kalabileceğini belirtti. Salih'in zor kullanarak iade edilme kaygısı duyulduğunun belirtildiği açıklamada, "Muhammed Salih, 1999'dan beri Norveç'te mülteci statüsündedir ve Çek yetkililer O'nu Norveç'e iade etmelidir" denildi. Açıklamada Çek Cumhuriyeti'nin 1951 Mültecilerin Hukuki Statüsü Anlaşması ve BM İşkence Sözleşmesine taraf ülke olduğunu belirtilerek, her iki anlaşmanın da insan hakları ihlallerine maruz kalma ihtimali bulunan kişilerin risk altındaki ülke ve bölgelere gönderilmelerini yasakladığı ifade edildi. Örgütün çağrısı üzerine yüzlerce insan hakları kuruluşu ve mensupları Çek Cumhuriyeti'nin entelektüel Cumhurbaşkanı Vaclav Havel ve Prag Hükümeti'ni mektup yağmuruna tuttular.

Öte yandan LDP Genel Başkan Vekili Engin Güner, Muhammed Salih'in serbest bırakılması için Avrupa Konseyi Parlamenter Asamblesi Başkanı Lord Russsell Jonston'a bir mektup yazdı. Güner, mektubunda Muhammed Salih'in hayatının tehlikede olabileceğini belirterek, Avrupa Konseyi'nin konuya duyarlı olmasını istedi.

'BAŞKAN HAVEL İADEYİ DURDURUN'

Muhammed Salih'in Özbekistan'a iade edilmemesi için Çek Cumhuriyeti Başkanı Vaclav Havel'e gönderilen İngilizce bir mektup örneğine yer veriyoruz: Dear President Havel,

I have learned from Amnesty İnternational, Exiled Uzbek opposition leader Muhammed SALİH was arrested by Czech police when he arrived at Prague airport on 28 November 2001,reportedly at the request of the Uzbek authorities.

Muhammed SALİH has had refugee status in Norway since 1999.The Czech Republic is a state party to the 1951 Convention relating to the Status of Refugees and the UN Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment.

I appeal to the Czech authorities not to forcibly return Muhammed SALİH to Uzbekistan ,where he would be in grave danger of torture and inhuman treatment.

I hope you will consider my appeal and see that Muhammed SALİH is returned to Norway. Respectfully Yours,

Lûtfen bir mektup da siz yazın

Uluslararası Af Örgütü, Muhammed Salih'in Özbekistan'a iade edilmemesi için mektup faks ve e-mail yoluyla olabildiğince hızlı bir şekilde Çek yetkililere ulaşılmasını istedi.

Örgüt, kampanyaya katılan bireylere şu şekilde davranmaları konusunda uyardı:

Çek Hükümetine,Norveç'in M. Salih'e mülteci statüsü tanıdığını ve Norveç'e iade edilmesi gerektiğini hatırlatın.

« Geri Dön