Herkes Erdemir'i tartışıyor. Özeleştirilsin özelleştirilmesin. Ne pahasına olursa olsun yerli sermaye alsın... Hükümet neden sattığının mantığını izah etmeli... vs vs. Bunları çok uzatabiliriz.

Erdemir'in kardeş kuruluşu sayılan aynı tarihlerde Güney Kore'nin kurduğu Posco ile kıyasladığımda neden özelleştirilmesi gerektiği sanırım daha iyi anlayacaksınız.

Posco ve Erdemir, Kore savaşından hemen sonra kurulmuş. Teknolojileri ve üretim yöntemleri aynı... Güney Koreli Posco özel ve halka açık bir kuruluş.. Posco kurulduğu günden bu yana kendini sürekli yenilemiş. Yeni pazarlara girmiş yeni teknolojiler geliştirmiş. Bugün Hindistan'da rakibi Mittal'in ülkesinde 12 milyar dolara yakın değeri olan bir şirkete satın almış. Dönmüş Türkiye'deki kardeş kuruluşunu satın alacak boyuta ulaşmış.

Peki bizim Erdemir ne yapmış? Halen çoğunluk hissesi devlette, patronu olmayan, siyasilerin atadığı bürokratların yönetmeye çalıştığı, her iktidar değişiminde yöneticilerinin başarılı olup olmadığına bakılmaksızın değiştirildiği, rant kapısı haline gelmiş.

Bugünkü yönetim kâra geçirmiş. Peki bu yönetimi ödüllendirecek, jestion (başarı primi) verecek biri var mı? Cevap yok... Peki özel sektörde benzer ciro ve kâr sağlayan kuruluşun yönetimi ne kadar jestion alır? Kârdan yüzde 1, hadi yüzde yarım diyelim. Yani bugünkü hesapla en az 3 milyon doların jestion olarak verilmesi lazım. Erdemir bunu nasıl verecek? Veremez. Niye, devlet kuruluşu da ondan... O zaman o yönetimin de motivasyonu ona göre olur.

Kısacası patronlu Posco bir dünya devi olmuş, kardeşi kuruluş Erdemir de içeride siyasilerin rant kapısı haline gelmiş. Güdük, vizyonsuz kuruluş olmuş. Bugün kâr ediyor. Peki bundan sonra. Bunu kimse bilmiyor. Un işiyle uğraşan bir siyasi pekala gelip işin başına oturtulabilir. 1993'te benzer olay Tüpraş'ta yaşandı.

Çok merak ediyorum. bu jestionları almayan Erdemir'in yöneticileri, "Kazakistan'da dünyanın en büyük demir cevherleri var bunu alalım" diye, hiç Ankara'ya öneri götürmüşler mi? Ama özel Mittal gidip bunu almış. Posco gidip Hindistan'da bu işin geleceğini görmüş 12 milyar dolara bir demir çelik fabrikasını almış. Acaba Erdemir'i yönetenler böyle bir öneriyi Ankara'ya götürmüşler mi? Hayır.

Ama Beko benzerini yaptı. Gitti Alman Grundig'i satın aldı.. Niye? Genel müdürü bunu kârlı gördü, Patronu Mustafa Koç da hemen satın alma kararını verdi. Ankara'da bu kararı kim verecek? Siyasiler verse, "Elin fabrikasını alıp ele vergi vereceğine önce yollarını yap" deriz.

Başa dönersek, patronsuz şirket, fabrika olmaz. Erdemir'in dünya devleri arasına girmesini istiyorsak özelleştirilmeli. Eşitler arasında elbette öncelik yerliden yana olmalı. Eşit değilse o zaman gönlüm fiyatını verenden yanadır...

Küçük Mittal Türkiye'den neden çekildi?

İş Bankası borçları karşılığı aldığı İzdaş'ı satmak için 1 yıla yakındır, Hintli Mittal Demir Çelik ile görüşüyordu. Ancak bu satış görüşmeleri, Erdemir'in özelleştirmesinin tozu dumanı altında kaldı. Hikayesi ilginç ve düşündürücü...

İş Bankası ile Mittal arasında 3 ay öncesine kadar fiyatta bile anlaşma sağlandığını biliyorum. İşte bu aşamada ne olduysa oldu ve imza aşamasında Mittal masadan kalktı...

Önceki akşam Erdemir'e talip olan birkaç işadamı ile sohbet ederken İzdaş'ı sordum. Hintli iki tane Mittal demir çelik şirketi varmış. İkisi de aynı aileden. Ama aralarında hiçbir bağ yokmuş. Erdemir'e talip olan Mittal İzdaş'a talip olan Mittal'den daha büyükmüş. Aralarında bir karar almışlar, anavatanları Hindistan dışında birbirlerine rakip olmayacaklarmış. Yani birbirlerinin ayağına basmayacaklarmış.

Büyük Mittal, Erdemir'e talip olunca hatta ne pahasına olursa olsun en yüksek fiyat teklifini vermeye karar verince, küçük Mittal daha küçük bir operasyon olan İzdaş'tan çekilme kararı almış. Büyük Mittal kararlılığını anlatmak için, "Politika işin içine girmezse Erdemir'i mutlaka alacağım. En yüksek fiyatı vereceğim" demiş.

Burada ilginç olan ne mi?.

İlginç olan aynı aileden olan ama birbirleri ile hiçbir sermaye bağı olmayan iki şirketin birbirlerini desteklemek için gösterdikleri fedakarlık. Hem de aynı aileden iki şirket. Acaba bizde olsa aileler bu fedakarlığı gösterirler mi? Ben bugüne kadar göstereni görmedim de.

Fenerbahçe ve Beşiktaş nasıl bir araya geliyor?

Önceki gün Fenerbahçe Kulübü'ne yakın bir isim ve Beşiktaş Kulübü Başkanı'na yakın bir isim ile sohbet ediyoruz.

Anlattıklarına göre FB ve BJK kulüpleri TV kanallarının reklam pazarlamalarını Doğan Grubu TV'lerinin reklam pazarlama şirketine veriyorlarmış. Böylece ayrı reklam şirketi kurup bir sürü personel gideri yerine tek çatı altında birleşip giderlerini azaltıyorlar. Bence çok doğru bir yöntem. Acaba TRT de bir grupla anlaşsa olmaz mı? Ticari açıdan iyi olur. Ama medya tefe koymazsa...

BAYRAM BAŞARAN

Künye

Temsilcilikler

Abone Formu

Mesaj Formu

Online İlan